Aan de slag
Diversiteit en inclusie. Die twee begrippen staan vandaag hoog op de agenda van Broeders van Liefde. Waarom hechten wij daar steeds meer belang aan en hoe krijgen ze een plek binnen de organisatie? Hoe divers is onze organisatie met andere woorden? En hoe gaan wij dag na dag om met verschillen tussen onze leerlingen, patiënten, bewoners en medewerkers?
Directie en medewerkers van Broeders van Liefde vertellen over diversiteit en inclusie binnen hun school of voorziening en hoe ze zich daarvoor inzetten.
Ga naar de themapagina diversiteit en inclusie voor meer verhalen, interviews, onze visie ... , of lees de jaarbrochure over dit onderwerp.
“Het respect voor elkaars diversiteit is de grootste rijkdom van onze school. Dat zeg ik telkens letterlijk aan kandidaat-ouders die zich komen aanmelden”
- ANDERSGELOVIGEN -
WEDERZIJDS RESPECT
In mijn 27 jaar als directeur heb ik de Sint-Eduardus Basisschool zien evolueren van een witte, overwegend katholieke jongensschool, naar een gekleurde superdiverse basisschool,
met heel wat moslimleerlingen maar ook boeddhisten, orthodoxe katholieken, leden van Afrikaanse christelijke kerken en niet-gelovigen. Met vallen en opstaan heb ik samen met het hele leerkrachtenteam leren omgaan met de leefwereld van andersgelovigen en geleerd dat dialoog en wederzijds respect de sleutelwoorden zijn voor een harmonieuze samenleving op onze school. Het respect voor elkaars diversiteit is voor mij dan ook de grote rijkdom van onze school. Ik ben daar heel fier op. Dat zeg ik ook telkens letterlijk
aan kandidaat-ouders die zich komen aanmelden.
Ik heb op mijn bureau naast de Bijbel en de Koran nog een aantal religieuze boeken staan, duidelijk in het zicht. Wanneer het dan al eens tot een meningsverschil komt vanwege de religieuze achtergrond, neem ik die boeken erbij. Dat levert telkens boeiende gesprekken op. Ook zien wij de verschillende religieuze feestdagen als sleutelmomenten waarin we elkaar ontmoeten: we maken vergelijkingen tussen de vastenperiode en de ramadan, de moslims vieren samen met ons kerstfeest op
school en wij wensen hen dan weer een fijn Offerfeest of Suikerfeest toe. Daarnaast proberen we bijvoorbeeld bij het plannen van oudercontacten of een schoolfeest rekening te houden met de verschillende religieuze feestdagen en de ramadan en letten we op de voedingsvoorschriften voor moslims.
Deze ‘dialoog-opstelling’ maakt dat ook wij als mens en als katholieke school worden uitgedaagd om onze christelijke waarden te onderhouden. We proberen die dan ook duidelijk ‘voor’ te leven in onze schoolgemeenschap en er ook naar te handelen in ons dagelijks leven.
Piet Bellens, algemeen directeur Sint-Eduardus Basisschool
“Wij geloven in de inclusie van allé mensen, ook vluchtelingen met een psychiatrische kwetsbaarheid”
- VLUCHTELINGEN -
ERVARING ALS TROEF
7 jaar geleden was ik een vluchteling, vandaag ben ik maatschappelijk werker bij PC Sint-Alexius en werk ik voor het project ‘psychiatrische ondersteuning en zorg voor asielzoekers aan huis’ (POZAH). Wij geloven in de inclusie van allé mensen, ook vluchtelingen met een psychiatrische kwetsbaarheid. Vluchten brengt veel stress en angst met zich mee, maar er rust bij onze doelgroep vaak een stigma op psychische problemen. Hulp zoeken is voor hen dan ook een grote stap. Door het feit dat wij werken met een ervaringsdeskundige, kunnen we de taal- en cultuurbarrière verlagen. Ook mijn eigen achtergrond als vluchteling zorgt ervoor dat een vertrouwensband sneller gevormd kan worden. Dat is cruciaal bij therapie en dus ook belangrijk voor het herstelproces. Wij behandelen asielzoekers een jaar lang tijdens de asielprocedure, deels in het ziekenhuis en deels in hun verblijfplaats. Wij merken dat dat oplevert en daarom proberen we onze expertise te delen met andere ziekenhuizen, want wij zijn momenteel nog de enige in onze soort in België. Een goede (psychische) gezondheid is belangrijk voor integratie. In een samenleving moet iedereen kunnen participeren, ook de meest kwetsbaren. Wie zich kan en mag engageren, kijkt alleen maar positiever naar die samenleving. En de samenleving naar hen.
Houman Kashefi, maatschappelijk werker bij P.C. Sint-Alexius in Grimbergen
“Een school waar diversiteit en inclusie welkom zijn, moet een omgeving zijn waar personeel zich veilig, gesteund en aangemoedigd voelt om zichzelf te zijn”
- GENDER -
VEILIGE HAVEN
Omgaan met diversiteit en inclusie verloopt niet altijd vlekkeloos, ondanks goede bedoelingen. Het is een proces waar we ons voor moeten blijven inzetten en waar we stapsgewijs in groeien. Ik kreeg van een schooldirectie de vraag om in gesprek te gaan met een mannelijke leerkracht die de transitie naar vrouw doorliep. De school wilde die transitie communiceren naar ouders en leerlingen, de leerkracht zag dat echter niet zitten. Dat conflict zorgde ervoor dat de leerkracht in kwestie het gevoel had dat de directie haar vertrouwen had geschonden en meer inzat met hoe ouders en leerlingen zouden reageren, dan met haar. Ik heb toen bemiddeld in het conflict tussen beide partijen. Een school waar diversiteit en inclusie welkom zijn, moet een omgeving zijn waar personeel zich veilig voelt en zich gesteund en aangemoedigd voelt om zichzelf te zijn. In overleg met alle partijen hebben we uiteindelijk besloten om de leerkracht zelf de vrijheid en het vertrouwen te geven te communiceren op haar eigen manier. We gaven de directie toen ook als advies mee te reageren op eventueel transfoob gedrag en de leerkracht te ondersteunen in haar nieuwe genderrol. Want als je waarde hecht aan diversiteit, dan moet je ieders uniciteit waarderen.
Dorien Veltens, stafmedewerker dienst identiteit centrale diensten
Mijn advies is altijd: ‘ga thuis eens voor de spiegel staan en kijk of het oké is om te gaan werken’. Op basis van gezond verstand, kan je dat zelf wel beslissen”
- UITERLIJKE KENMERKEN -
UITSTRALING BOVEN UITERLIJK
Vroeger, toen ik zelf nog lesgaf, waren de regels over wat je als leerkracht en directie kon dragen en hoe je eruit moest zien, veel strenger. De afgelopen 20 jaar is de maatschappij geëvolueerd naar een meer diverse samenleving en dat weerspiegelt zich ook binnen onze school en in ons lerarenteam. Ik zie het als mijn taak om zorg te dragen voor de leerkrachten en erop toe te zien dat ze zichzelf kunnen zijn. Als dat is door bijvoorbeeld een hoofddoek te dragen, dan zie ik daar geen probleem in. Ik zal tijdens een sollicitatie nooit iemand weigeren op basis van zijn of haar uiterlijk. Uitstraling en enthousiasme zijn veel belangrijker. Wel hebben we bepaalde regels. Leerkrachten en directie hebben nu eenmaal een voorbeeldfunctie. Zo dragen we op school geen te korte jurkjes of trainingspakken. We proberen ons binnen het team ook wat sober te kleden. Maar het blijft heel belangrijk dat iedereen zich thuis voelt en zichzelf kan zijn. We zijn een zeer open team, er is veel bespreekbaar. Mocht een persoon bijvoorbeeld toch een opvallende piercing hebben, dan wordt dat samen besproken. Wanneer iemand binnen ons lerarenteam twijfelt over bepaalde uiterlijke kenmerken of kledij dan is mijn advies altijd: ‘ga thuis eens voor de spiegel staan en kijk of het oké is om te gaan werken’. Op basis van gezond verstand, kan je dat meestal zelf wel beslissen.
Nadine Van de Sompel, directeur BuBaO Sint-Gregorius in Gentbrugge
“Wij zijn er als sociaal inclusieve onderneming van overtuigd dat er op de arbeidsmarkt plaats is voor iedereen”
- ARBEIDSHANDICAP -
MAATWERK
Wij zijn er als sociaal inclusieve onderneming van overtuigd dat er op de arbeidsmarkt plaats is voor iedereen. Die plaats vinden, is echter niet evident. Met sommige medewerkers moeten we een heel traject doorlopen en dat gebeurt soms met vallen en opstaan.
Neem nu bijvoorbeeld Tom: net afgestudeerd, geen werkervaring, geen rijbewijs, een zeer beperkt netwerk en een vermoeden van autisme. Hij is begonnen met een stage in één van onze bistro’s. Die stage was niet evident, maar we zagen groeipotentieel waardoor Tom via een gespecialiseerde beroepsopleiding kon doorgroeien naar een job met een regulier contract. In de bistro kreeg hij eenvoudige ondersteunende taken: de zaal klaarzetten en opruimen, afwassen, bediening op rustige momenten… Omwille van zijn arbeidsbeperking werden Toms taken ook vertaald naar zijn niveau. Zo voorzagen we naast individuele coaching bijvoorbeeld een checklist om taken af te werken.
Na enkele maanden bleek echter dat Tom niet zoveel vooruitgang boekte als we hadden gehoopt. De voorziene taken waren te zwaar voor hem. Dat merkte hij zelf ook waardoor hij niet gelukkig was op het werk. Na verschillende gesprekken tussen Tom, zijn coaches en zijn ouders werd besloten om voor Tom een erkenning maatwerk aan te vragen. Het reguliere arbeidscircuit bleek voor hem momenteel nog een stap te ver. Tom wacht nu op een vacature om te kunnen starten in een maatwerkbedrijf.
Philip Vanlommel, directeur vzw De Winning in Lummen
“Elke kleine vooruitgang zien we als een grote stap. Anders verliezen zowel wij als hulpverlener als het gezin dat we begeleiden de moed”
- WAARDEN EN NORMEN -
VERTROUWENSBAND
De laatste jaren wonen er steeds meer gezinnen met een Intra-Europese Migratie-achtergrond (voornamelijk Romagezinnen) in Gent. Er werd bovendien vastgesteld dat een
kleine groep minderjarigen binnen die gezinnen aan het ontsporen was. Gezien de vaak complexe problematiek drong een integrale aanpak zich op. Op initiatief van Stad Gent werd een samenwerking tussen veldwerk, jeugdhulp, politie en justitie gestart. Zo werden we ook met MFC Styrka in het project betrokken voor een intensieve en gerichte begeleiding van deze ouders en kinderen.
Wij gaan langs bij de gezinnen met een IEM-achtergrond en kijken naar wat zij op dat moment nodig hebben. Vaak zijn die gezinnen warm en liefdevol maar krijgen de kinderen door omstandigheden niet genoeg kansen. Met de contextbegeleiding proberen we dit aan te pakken. Zo kunnen we bijvoorbeeld contact leggen met de school en het CLB van de kinderen, op zoek gaan naar een wijkgezondheidscentrum, overleggen en verbinding maken met de andere diensten die betrokken zijn bij het gezin,… Daarnaast proberen we ouders ook opvoedingsadvies te
geven. Zo leren we hen bijvoorbeeld dat het belangrijk is om grenzen te stellen en consequent te zijn. Het is niet altijd gemakkelijk, soms moet je eigen ideeën of waarden en normen opzij zetten. Zwangerschapspreventie is bijvoorbeeld moeilijk bespreekbaar. De meisjes in deze gezinnen worden nog steeds op heel jonge leeftijd zwanger, net zoals hun moeder in het verleden.
Boeken we goede resultaten? Ik denk het wel, al proberen we geen te hoge verwachtingen te hebben. Elke kleine vooruitgang zien we als een grote stap. Anders verliezen zowel wij als hulpverlener als het gezin dat we begeleiden de moed. Het is al heel positief dat je wordt binnengelaten in een gezin en een vertrouwensband kan opbouwen.
Tine Vandecaveye, thuisbegeleider bij Zigzag, dienst Mobiele/Ambulante zorg van MFC Styrka

Verder lezen?
Ga naar de themapagina diversiteit en inclusie voor meer verhalen, interviews, onze visie op diversiteit & inclusie ... , of bekijk de jaarbrochure over dit onderwerp.