Image
"Stilvallen hoeft niet tijdens een yogales; het kan evengoed op het werk"
Het is 15 uur. “Ik werk hier al sinds 1992, voor mij is de koffiepauze heel normaal”, zegt gedelegeerd bestuurder Koen Oosterlinck. “Ik vond het zelfs verrassend toen een nieuwe collega eens zei hoe uniek het is dat er niemand in kliekjes samen zit. Ik heb het hier nooit anders geweten. We schuiven gewoon samen aan tafel en ik zit altijd tegenover iemand anders.”
Koen Oosterlinck en Yves Demaertelaere
- Koen is dagelijks bestuurder van de organisatie Broeders Van Liefde
- Yves is verantwoordelijk voor de 60 scholen van de Broeders van Liefde en tegelijk senior consultant innovatieve arbeidsorganisatie.
Zweden
De koffiepauze is een oude kloostertraditie die zijn weg heeft gevonden naar de organisatie en sindsdien altijd in gebruik is gebleven. Niet verplicht, gewoon voor zij die willen. Om 10 uur en om 15 uur. “Het zijn rustpauzes in een drukke werkdag, waar we even de tijd nemen voor een babbel”, gaat Koen verder. Een gewoonte, zo oud dat ze weer hip is. Ik weet dat de Zweden het al lang kennen, zo’n pauze waar werknemers van alle hiërarchieën bij elkaar komen om even echt te ontspannen bij een koffie en een gebakje. Ze hebben er zelfs een naam voor: ‘Fika’, afgeleid van het oude Zweedse woord Kaffi dat koffie betekent en waarvan de lettergrepen werden omgedraaid. Hippe Belgische bedrijven beginnen het Fikamoment ondertussen over te nemen en te commercialiseren, maar de koffiepauzes bij Broeders van Liefde blijven wars van alle trends. “De nadruk ligt op het gezellig samenzijn. Iets waarmee we een kop koffie steevast associëren.” En toch hoor ik vaak verhalen over collega’s die elkaar scheef bekijken als ze te lang bij de koffiemachine hangen. Gunnen we elkaar dan geen gezelligheid of hoe zit dat? “Hoe vaak is het voorstel om een koffie te drinken niet een uitnodiging tot een gesprek?”, zei Katrien Pauwels in OR. “Dat maakt koffie een zeer toegankelijk en verbindend product. Na water is het het meest gedronken drankje ter wereld.” OR-koffie en Broeders van Liefde had ik niet meteen aan elkaar gelinkt, maar ze blijken toch dingen te delen.
De nadruk ligt op het gezellig samenzijn. Iets waarmee we een kop koffie steevast associëren.
Pindanootjes
Samen met Koen en zijn collega Yves Demaertelaere loop ik naar een gezellig tentje op de binnenplaats van het domein. Ze noemen het hier de ‘tent van ontmoeting’. Op een bepaalde datum en tijd die voor 2 collega’s past, vindt er binnen een gesprek plaats bij een kommetje pindanootjes rond een aantal vragen: ‘wat doe je hier?’, ‘waar kom je vandaan?’, ‘hoe ben je hier terecht gekomen?’, ‘waar wil je naartoe?’. “Het is volledig vrijblijvend”, legt Koen uit. “De ene zal zich er wellicht meer toe geroepen voelen dan de andere, want je wordt wel wat uit je comfortzone gehaald. Weet je, zelfs als je niet deelneemt, heb je er toch even over nagedacht en dat is ook al goed. Belangrijk is vooral dat er vrijblijvend ruimte gemaakt wordt om collega’s écht als mens te leren kennen en niet enkel in functie van wat we van elkaar nodig hebben om ons werk goed te doen.” Toegegeven, het is een beetje onwennig. Met 2 hoge piefen in een tentje van een paar vierkante meter praten over verstilling, verbinding en engagement terwijl de pinda’s kraken. Maar anderzijds, in een saai kantoor kom je niet makkelijk tot dit soort gesprekken.
Vrijheid
Naast Koen zit Yves, verantwoordelijk voor de 60 scholen van de Broeders van Liefde en tegelijk senior consultant innovatieve arbeidsorganisatie. Hij begeleidt scholen, organisaties en bedrijven om zich slimmer te organiseren. “De ideale werkplek is voor iedereen anders”, begint hij. “Belangrijk is vooral dat er samen gezocht wordt naar hoe je het werk wil organiseren. En ik benadruk vooral het woord ‘samen’. Vergeet de slimme bazen en het warm water. Een goede visie moet in het hart van de medewerkers zitten.” Yves gesticuleert terwijl hij praat alsof hij met zijn handen zijn ideeën vormgeeft. “Een werkplek moet aan medewerkers vrijheid geven om autonoom te werken zodat het werk iets persoonlijks wordt, iets van hen. Leidinggevenden moeten daarvoor ‘ruimte’ geven. Eerst en vooral fysieke ruimte in de vorm van een infrastructuur die past bij de visie. De aankleding van ons gebouw zal hier bijvoorbeeld binnenkort sterk veranderen, er zullen grote schilderwerken gebeuren. De kapel wordt een ontmoetingsruimte en een plaats waar mensen informeel met elkaar in contact kunnen komen. Daarnaast moeten medewerkers ruimte krijgen om hun tijd in te delen, zichzelf te ontwikkelen en te groeien doorheen hun carrière. Er moet ook ruimte zijn om je te verbinden met je collega’s en met de organisatie. Samen engagement opnemen rond 1 visie.” Dat is mooi, maar klinkt niet zo spectaculair. Maar dan voegt Yves nog iets toe. “En er moet ten slotte ook ruimte zijn om betekenis te geven. Op welke manier creëer je ruimte voor jezelf om iets te doen dat er écht toe doet en welke waarde voeg je toe aan de organisatie?”
Het zijn rust pauzes in een drukke werkdag, waar we even de tijd nemen voor een babbel
Stiltemoment
We stellen Yves de vraag terug. “Kijk, het exacte antwoord vinden is minder belangrijk dan jezelf de vraag stellen. Als organisatie willen we vooral dat er ruimte is voor reflectie, onthaasting en bezinning om daarover na te denken. Af en toe houden we hier een bezinning. De laatste herinner ik mij nog goed. Ik had het heel druk, mensen stelden mij vragen, ik pleegde nog een laatste telefoontje. Dan zat ik daar plots. Het was heel stil. Er gebeurde niets. Er was alleen een boekje met daarop: ‘dit is een stiltemoment, je mag vertrekken wanneer je wil’. Ik had het echt lastig. Plots werd ik met mezelf geconfronteerd. Ik moest tijd maken voor mijn geest. Tijd maken om mijn verstand te laten waaien. Zo’n momenten zijn altijd weer een les voor mezelf. In alle drukte moeten er momenten zijn om stil te vallen. Dat hoeft niet tijdens een yogales te gebeuren, het kan evengoed op het werk. Op die manier kunnen we nieuwe perspectieven vinden.”
Image
Bij ons werken?
Je komt terecht in een psychiatrisch ziekenhuis, zorgvoorziening, school of project sociale economie en kan er groeien in een functie die bij je past. In al onze werkplekken staan de mensen voor wie we zorgen centraal of dat nu leerlingen, bewoners of patiënten zijn. We willen hen met zorg op maat in staat stellen een waardevol leven te leiden.
Waarom werken bij de Broeders van Liefde?
Redenen genoeg!
